Toàn cảnh buổi nghiệm thu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, cuộc cách mạng 4.0 của nền kinh tế nước ta hiện nay, việc thu đúng, thu đủ tiền thuế cho ngân sách nhà nước đã tạo áp lực lớn đối với ngành Thuế nói riêng và ngành Tài chính nói chung. Trong khi tình trạng nợ thuế, trốn thuế và gian lận thuế diễn ra ngày càng diễn biến phức tạp, phạm vi ngày càng rộng, quy mô ngày càng lớn và thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn. Do đó, để nâng cao năng lực và hiệu quả quản lý thuế, hoàn thiện chính sách thuế, tăng cường chế tài xử phạt các hành vi gian lận thuế, hạn chế các kẽ hở có thể bị lợi dụng được xác định là vấn đề rất cấp thiết hiện nay. Ngay từ khi thành lập Kiểm toán nhà nước, kiểm toán công tác quản lý thuế đã được xác định là một trong những nội dung quan trọng trong các cuộc kiểm toán của Kiểm toán nhà nước. Kết quả kiểm toán nói chung và kết quả kiểm toán công tác quản lý thuế nói riêng của Kiểm toán nhà nước đã tác động tích cực đến hoạt động quản lý thu ngân sách của các bộ ngành, địa phương và ý thức chấp hành pháp luật thuế của người nộp thuế.

Với mong muốn tăng số liệu kiến nghị xử lý tài chính hàng năm đối với các khoản tăng thu, Kiểm toán nhà nước cần thiết phải hoàn thiện hành lang pháp lý, tăng cường nhận thức, đào tạo kiến thức chuyên sâu pháp luật về thuế cho đội ngũ Kiểm toán viên Nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước. Trên cơ sở các quy định của pháp luật về thuế, các quy định của Kiểm toán nhà nước trong hoạt động kiểm toán và kinh nghiệm của quốc tế trong hoạt động kiểm toán, đặc biệt là cách thức nhận diện để phát hiện, kiến nghị xử lý các hành vi gian lận thuế, trốn thuế, đề tài vận dụng lý luận, phân tích thực tiễn và đề xuất các giải pháp chống thất thu thuế, gian lận thuế ở Việt Nam qua hoạt động kiểm toán nhằm góp phần nâng cao chất lượng các cuộc kiểm toán của Kiểm toán nhà nước.

Ban đề tài trình bày báo cáo nghiên cứu

Định hướng của công tác chống thất thu, gian lận thuế ở Việt Nam thông qua hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước được ban đề tài xác định gồm những nội dung cơ bản như sau: i) Cung cấp thông tin cho các cơ quan Nhà nước như Quốc hội, Chính phủ trong hoạt động xây dựng và ban hành pháp luật, các văn bản dưới luật để hạn chế và chấm dứt các hành vi trốn thuế, gian lận thuế trong phạm vi quốc gia nhằm thu hút mọi nguồn thu vào ngân sách nhà nước, tạo động lực kích thích sự phát triển nền kinh tế xã hội và đảm bảo sự công bằng về thuế giữa các khu vực/vùng kinh tế, các ngành, lĩnh vực kinh tế, đối tượng nộp thuế; ii) Chỉ ra những bất cập, hạn chế và khiếm khuyết của hệ thống pháp luật hiện hành về thuế để các cơ quan chức năng sửa đổi, bổ sung để người nộp thuế không có cơ hội và không dám trốn thuế, gian lận thuế;  iii) Giúp các cơ quan quản lý thu thấy được những tồn tại, hạn chế trong hệ thống để hoàn thiện bộ máy, quy trình nghiệp vụ quản lý thu nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý thu; iv) Hạn chế thất thu ngân sách nhà nước thông qua các kết luận, kiến nghị kiểm toán thu hồi về cho ngân sách nhà nước đối với những nghĩa vụ phải nộp ngân sách nhà nước từ những đối tượng nộp thuế chưa thực hiện đúng, đủ các quy định của pháp luật về thuế.

Từ những định hướng đó, Ban đề tài đề ra một số giải pháp như: Hoàn thiện quy trình kiểm toán công tác quản lý thuế, kiểm toán thuế, kiểm tra và đối chiếu người nộp thuế; Tăng cường và đẩy mạnh hoạt động kiểm toán công tác quản lý thuế; kiểm toán thuế; kiểm tra, đối chiếu người nộp thuế; Đẩy mạnh các cuộc kiểm toán chuyên đề về thuế, hạn chế lồng ghép trong phạm vi toàn ngành; Tăng cường kiểm tra việc thực hiện kiến nghị các khoản phải nộp ngân sách Nhà nước; Xây dựng chế tài xử lý vi phạm trong hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước; Nâng cao chất lượng đội ngũ Kiểm toán viên trong kiểm toán lĩnh vực thuế; Tăng cường việc tổ chức, tham gia các hội thảo trao đổi kinh nghiệm về chống thất thu, gian lận thuế thông qua hoạt động kiểm toán của các tổ chức kiểm toán quốc tế.

Nhận xét về đề tài, Hội đồng đánh giá cao giá trị lý luận và thực tiễn của đề tài. Để hoàn thiện đề tài, Hội đồng đề nghị Ban đề tài xác định rõ phạm vi nghiên cứu, chuẩn hóa thuật ngữ trong đề tài, phản ánh rõ nội dung về kiểm toán hoạt động, xác định chủ đề, mục tiêu, tiêu chí đánh giá, rà soát tránh trùng lặp nọi dung, rà soát bảo đảm thống nhất tiêu đề và nội dung các mục...

Đề tài đủ điều kiện thông qua nghiệm thu, được Hội đồng xếp loại Khá.

PV