Đặt cược vào vàng
Thời điểm những
tháng đầu năm 2008, TTCK Việt Nam bước vào đợt
giảm giá, thị trường địa ốc “đứng giá” trong khi đó, thị trường tiền tệ cũng có
những xáo trộn nhất định. Nhiều NĐT đau đầu tìm “điểm đến” cho đồng vốn và họ
đầu tư vào vàng là một giải pháp đang được nhiều người chọn lựa. Không ít NĐT
cho biết lý do chọn đầu tư vào vàng vì mặt hàng này không cần nhiều vốn mà lời
nhanh. Năm 2007, giá vàng tăng tới 37% và đã tăng thêm 30% nữa chỉ trong 4 tháng
đầu năm nay. Rất nhiều NĐT coi vàng là
địa chỉ gửi vốn an toàn. Chỉ tính trong 4 tháng đầu năm 2008, Việt Nam đã trở
thành thị trường tiêu thụ vàng hàng đầu thế giới. Thời điểm này, nỗi lo lắng về
bất ổn kinh tế khi lạm phát leo thang càng kích thích tâm lý tích trữ vàng của
đủ mọi đối tượng khiến giá vàng trong nước thời điểm tháng 7, tháng 8/2008 cao
hơn thế giới cả triệu đồng mỗi cây cũng không làm người mua bận tâm. Cảnh mua
bán vàng diễn ra sôi động, nhộn nhịp chưa từng có. Theo thống kê của các ngân
hàng Việt Nam, vào những ngày giao dịch sôi động, giá trị mua bán vàng trên thị
trường Việt Nam lên tới hơn 3.000 tỷ đồng, lớn hơn nhiều quy mô của TTCK trong
những phiên “bùng nổ”. Làn sóng mua vàng diễn ra nóng bỏng, quyết liệt với niềm
tin giá vàng sẽ còn tiếp tục leo cao.
Nhưng hy vọng lắm thì
thất vọng nhiều. Sau khi liên tục leo dốc đi lên, từ tháng 9/2008 giá vàng bắt
đầu uể oải và dần tụt dốc. Cuộc khủng hoảng trên thị trường nhà đất của Mỹ đã
châm ngòi cho sự “bùng nổ” của khủng hoảng tài chính trên phạm vi toàn thế
giới. Nỗi lo tiêu thụ suy giảm khiến các nhà đầu cơ vàng bán tháo thứ kim loại
quý hiếm này trên thị trường thế giới. Đặc biệt mốc
biến động chưa từng có trong lịch sử thị trường vàng thế giới đêm
16/9/2008 đã giáng một đòn chí mạng vào niềm tin của NĐT Việt Nam. Thời điểm
giữa tháng 8/2008, giá vàng tụt dốc thảm hại khi có lúc chỉ sau một đêm, vàng
giảm gần 1 triệu đồng mỗi lượng. Rất nhiều NĐT bàng hoàng tự hỏi tại sao giá
vàng lại có bước nhảy quá nhanh như vậy? Đã có nhiều
người mất cả sản nghiệp khi thị trường tụt dốc không phanh. Nhận định về sự mất
mát quá lớn của các NĐT vàng ở Việt Nam, một số chuyên gia cho hay,
trong thời điểm hệ thống sàn giao dịch của Việt Nam còn chưa liên thông được
với sàn giao dịch thế giới, NĐT nội thường rơi vào thế bị động. Chưa kể những
biến động về tình hình chính trị, tỷ giá ngoại tệ, giá dầu... trên thế giới,
chỉ cần chênh lệch múi giờ giao dịch đêm – ngày giữa Việt Nam và thị trường Mỹ
đã khiến NĐT vàng Việt Nam “lĩnh đủ” những rủi ro.
Cũng theo các chuyên gia, khủng hoảng lan rộng và tác động tiêu cực đến tương
lai kinh tế thế giới là điều không ai có thể lường trước. Cũng như chẳng ai có
thể dự báo giá dầu vùn vụt tăng tới 147 USD/thùng, để rồi lại tụt không phanh
xuống ngưỡng dưới 60 USD/thùng. Thời điểm này, khi “tiền mặt là vua”, giá vàng
sẽ tiếp tục hạ do các quỹ đầu tư quốc tế phải bán các hợp đồng tương lai để bù
đắp các khoản lỗ ngày càng lớn hơn khi đầu tư vào chứng khoán và bất động sản…
Để hạn chế rủi ro khi đầu tư vàng?
Đầu tư vàng thường
theo hai trường phái: Trường phái thứ nhất dựa vào thông tin thị trường, đánh
giá các chỉ số kinh tế để đầu tư dài hạn. Trường phái thứ thứ hai mang tính
ngắn hạn, dùng phân tích kỹ thuật và dự đoán ngưỡng tâm lý của người chơi trên
thị trường tại các thời điểm để quyết định bán lúc “gần đỉnh” và mua lúc “gần
đáy”, giống như “lướt sóng” chứng khoán. Do yếu tố tâm lý của nhiều NĐT nhỏ
Việt Nam “mọi người làm sao thì mình làm vậy”, dẫn đến tình trạng giá vàng
xuống là mọi người đổ ra bán ào ào. Khi giá vàng ở mức thấp, theo qui luật cung
cầu, sẽ có tình trạng mua vào và làm cho giá vàng lên cao trở lại. Vì vậy,
phương thức thứ hai hấp dẫn hơn vì dễ thực hiện và có khả năng thu được lợi
nhuận cao trong ngắn hạn nên được khá nhiều NĐT nhỏ lẻ áp dụng.
Để có thể mua
được lúc rẻ, bán được lúc cao, điều quan trọng nhất với mỗi NĐT vàng chính là
nhận định thời cơ. Giá vàng quốc tế được quyết định bởi nhiều yếu tố: lạm phát
trên thế giới, “sức khỏe” đồng USD, giá dầu mỏ, tình hình chính trị tại các khu
vực nóng, quan hệ cung - cầu của giới đầu tư... Trong tình hình kinh tế trì
trệ, giá vàng càng thêm bất ổn. Chỉ một yếu tố làm gián đoạn khả năng cung cấp
ổn định dầu mỏ của OPEC cũng có thể làm giá vàng bùng lên. Hay khi Cục Dự trữ
Liên bang Mỹ quyết định không tăng lãi suất cơ bản đồng USD, làm cho giá trị
đồng tiền này yếu đi, cũng tạo cơ sở cho giới đầu tư đẩy mạnh mua vào làm giá
vàng tăng đột biến. Còn khi lạm phát tăng cao, đồng tiền mất giá mạnh thì giới
đầu tư quay sang “trú ẩn” vào vàng, càng
làm cho nhu cầu mua vàng lên cao. Mối quan hệ giữa vàng – dầu, vàng – USD, vàng
– lạm phát... là không tách rời. Nếu NĐT không dự đoán được các yếu tố trong
mối quan hệ này trước khi quyết định mua – bán thì rủi ro rất lớn.
Theo các chuyên
gia, để thành công trong mua bán vàng, NĐT phải có một số tiêu chí nhất định
như: số vốn lớn vì giá mua, bán chênh lệch khá cao, am hiểu thị trường tài
chính quốc tế, đặc biệt là phải có tính quyết đoán, sự thận trọng trước những
thay đổi của thị trường. Theo ông Đào Hồng Châu, Phó tổng giám đốc Ngân hàng
Eximbank, các NĐT vàng cần xác định cho mình một quan điểm kinh doanh: “rủi ro
thấp - lợi nhuận thấp” hay “rủi ro cao - lợi nhuận cao”. Nếu lựa chọn “rủi ro
cao - lợi nhuận cao” thì NĐT cần có một cái “đầu lạnh” và “máu lạnh”. NĐT cần
xây dựng phương án kinh doanh, đầu tư và phương án tài chính cho mình. Ngoài
ra, NĐT cần xây dựng riêng cho mình một “quy chế” kinh doanh, số tiền tối đa
dùng vào đầu tư vàng, loại vàng và hình thức đầu tư, mức lỗ tối đa có thể chấp
nhận, tận dụng tối đa các nguồn thông tin tư vấn có kinh nghiệm, có sự chọn
lọc. Ông Châu cho biết thêm, trong những năm qua, đa số các NĐT cá nhân thực
hiện theo hướng chọn rủi ro rất cao để lấy lợi nhuận cao. Khi thấy có lời một
chút thì NĐT chốt ngay lợi nhuận, còn khi bị rủi ro thì thường để đó tới đâu
thì tới. Và kết quả là mức lỗ nhiều khi nhiều hơn mức thu lời.
Trong đầu tư cơ
hội thắng lớn thường đi liền với rủi ro lớn. Vì vậy, theo nhiều chuyên gia, khi
chưa có nhiều kiến thức và kinh nghiệm đánh vàng trên sàn, NĐT cần chia nhỏ vốn
ra (bảo đảm tối thiểu theo quy định của sàn giao dịch) để đánh nhiều lần nhằm
giảm xác suất rủi ro, tăng cơ hội thắng. Ông Anbert Cheng, Tổng giám đốc
Hội đồng Vàng thế giới khu vực châu Á chia sẻ: Tôi cũng đầu tư vào vàng nhưng
chỉ rót vào một phần vốn, còn lại phân bổ cho chứng khoán, tiền tệ, bất động
sản hay các loại hình khác. Tôi khuyên NĐT không nên đổ hết tiền vào vàng mà
nên đa dạng hóa danh mục. Nên mua vàng vào nhiều thời điểm với nhiều mức giá
khác nhau phù hợp với tình hình chung. Hiện nhu cầu vàng để đầu tư, đầu cơ tăng
rất cao cho nên giá có lúc không phản ánh đúng tình hình kinh tế, chính trị của
thế giới nên NĐT cần cẩn trọng…”. Đồng tình với ý kiến này, ông Huỳnh Trung
Khánh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam cho biết thêm: Nếu
đầu tư tôi chỉ dành 1/4 cho vàng vì dù tính an toàn, thanh khoản cao
nhưng buôn bán vàng vẫn thua lỗ như các loại đầu tư khác. Khi chưa có kinh
nghiệm, phân tích thông tin đầy đủ thì bạn không nên quá mạo hiểm vào vàng. Nên
nhớ càng lợi nhuận cao càng rủi ro nhiều, nếu muốn bảo toàn vốn và hạn chế rủi
ro nên chọn những sàn có biên độ thấp nơi thu lợi nhuận ít nhưng thua lỗ cũng
sẽ không nhiều. Sắp tới có nhiều sàn giao dịch vàng, NĐT sẽ có nhiều lựa chọn
hơn về mức phí, dịch vụ, công nghệ, sản phẩm… nhưng cũng sẽ đối mặt với cạnh
tranh, rủi ro nhiều hơn.
Đúng là yêu
vàng… cũng vàng mặt.
Ngọc Lan