Theo số liệu do Hiệp hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam VACPA cung
cấp, tính đến ngày 30/03/2009 cả nước có 157 công ty đủ điều kiện hành nghề
kiểm toán, ngoài ra còn một lượng lớn các công ty mới chỉ hoạt động trong lĩnh
vực tư vấn kế toán đang chuẩn bị điều kiện để có thể kiểm toán cho thấy một sự
cạnh tranh rất lớn giữa các công ty kiểm toán với nhau trong thời gian sắp tới.
Thực trạng các doanh nghiệp kiểm
toán của Việt Nam
Trong thập niên gần đây, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế,
các công ty kiểm toán liên tục được thành lập ngày một nhiều nhằm đáp ứng nhu cầu
của các doanh nghiệp, đây là một điều hết sức bình thường trong quan hệ cung
cầu. Nếu nhìn vào số lượng các doanh nghiệp kiểm toán thì ta có thể dễ dàng lầm
tưởng sự phát triển mạnh mẽ của dịch vụ kiểm toán, nhưng nếu xem xét theo quy
mô của từng doanh nghiệp sẽ thấy nhiều vấn đề đáng lo ngại cho các công ty kiểm
toán của Việt Nam trong bối cảnh đất nước đang ngày càng hội nhập sâu rộng với
thị trường toàn cầu, bởi lẽ đa số các công ty kiểm toán hiện nay có quy mô nhỏ
và siêu nhỏ cả về số lượng nhân viên và quy mô vốn đầu tư. Việc hạn chế về vốn
khiến các doanh nghiệp này gặp phải rất nhiều khó khăn trong việc xây dựng và
phát triển thương hiệu, hệ quả tất yếu là doanh nghiệp thành lập ra chủ yếu
phục vụ một số lượng hạn chế khách hàng quen biết từ trước khi thành lập hoặc
thông qua người quen giới thiệu và luôn gặp khó khăn trong vấn đề tìm kiếm
khách hàng mới vì tâm lý khách hàng thường không dám tin tưởng vào những công
ty không có "tên tuổi" trên thị trường cộng với sự choáng ngợp trước
quy mô, đẳng cấp và cách thức tiếp thị bài bản của các công ty kiểm toán nước
ngoài, do vậy, khi tiếp thị, các doanh nghiệp kiểm toán rất dễ bị khách hàng
quay lưng. Cuối cùng, khách hàng lại tìm đến với những thương hiệu vốn đã thành
danh trên thị trường mặc cho lời mời với chi phí rất hấp dẫn và chất lượng có
thể chấp nhận được từ các công ty kiểm toán vừa và nhỏ của Việt Nam. Hệ quả tất
yếu là có những công ty luôn quá tải khách hàng, trong khi nhiều công ty hàng
ngày phải loay hoay với bài toán doanh thu chưa có lời giải. Như vậy, đa số các
công ty này đang đứng trước một vòng luẩn quẩn, đó là nếu đầu tư để quảng bá
thương hiệu thì lại không đủ tài chính, trong khi nếu không quảng bá được
thương hiệu thì sẽ không thể đưa hình ảnh công ty tiếp cận với khách hàng, cũng
bởi vì đa số các công ty là nhỏ và siêu nhỏ nên hãy quên đi những chiến dịch
quảng bá thương hiệu ẫm ĩ hay những phút quảng cáo tốn bộn tiền trên các phương
tiện truyền thông…và cũng vì nguồn vốn có hạn nên thường những công ty này rất
ít quan tâm đến những chiến lược dài hơi trong tiếp thị, bộ phận kinh doanh của
công ty có chăng cũng chỉ làm nhiệm vụ hàng ngày ngồi gọi điện thoại đến từng
doanh nghiệp để giới thiệu dịch vụ, hiệu quả tất yếu sẽ thấp và phụ thuộc rất
nhiều vào sự may mắn cũng như lòng nhiệt tâm của nhân viên kinh doanh.
Giải pháp phát triển Marketing
cho doanh nghiệp kiểm toán có quy mô nhỏ và vừa
Giải pháp tiếp thị cho những doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng đã được bàn
đến rất nhiều trong thời gian gần đây, lý do cũng vì hiện nay số lượng các
doanh nghiệp này chiếm đa số, do đó việc tìm ra những giải pháp phù hợp nhằm
giúp doanh nghiệp cạnh tranh được là việc làm rất cấp bách. Kiểm toán là một ngành
cung cấp dịch vụ đặc thù với tính trách nhiệm rất cao vì thế cũng cần phải có
cách thức phát triển thị trường một cách khác biệt. Để tồn tại và phát triển
bền vững trước sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt của thị trường dịch vụ kiểm
toán, các doanh nghiệp đã, đang và sẽ thành lập nên thực hiện một số giải pháp
sau:
Thứ
nhất: Hãy bắt đầu từ tên công ty. Một số công ty thường quá ôm đồm khi đưa hết ý tưởng dịch vụ vào tên
công ty khiến cho tên quá dài và khó nhớ, hoặc lựa chọn những tên viết tắt cho
công ty là những chữ cái không đồng âm nhiều khi người đọc muốn phát âm hết
cũng khó khăn nên việc nhớ được tên công ty là điều không tưởng. Do vậy, chỉ
nên đặt tên công ty càng ngắn gọn càng tốt, với những chữ viết tắt không nên
quá ba âm tiết. Việc mô tả các dịch vụ mà công ty cung cấp không phải nhiệm vụ
của tên công ty, hãy để những cuốn giới thiệu sản phẩm - dịch vụ lo việc đó.
Thứ
hai: Đừng bỏ qua logo. Có thể
nói, logo công ty chính là một thứ ngôn ngữ hình ảnh rất dễ gây ấn tượng và khó
quên đối với khách hàng, thông qua logo, doanh nghiệp có thể chuyển tải ý chí,
phong cách và mong muốn của mình tới khách hàng. Hiện nay, có khá nhiều công ty
xem nhẹ logo công ty, logo chủ yếu được thiết kế chỉ để có mà ít chú trọng đến
ý tưởng và quảng bá logo. Hãy thử xem logo của các công ty như VNPT,
Vietel…khách hàng chỉ cần nhìn logo là có thể biết đó là công ty nào, kinh
doanh dịch vụ gì.
Thứ ba:
Xây dựng trang web. Dù chỉ mới
chính thức kết nối mạng Internet hơn mười năm nhưng Việt Nam lại là một trong
những nước có tốc độ phát triển Internet mạnh nhất hiện nay, hầu như trên 90%
số công ty ở Việt Nam có nối mạng Internet, vì vậy, việc có một trang web để
giới thiệu sản phẩm và tương tác với khách hàng là việc mà các công ty kiểm
toán nên làm. Khi thực hiện bài viết này, tác giả đã chọn ngẫu nhiên 10 công ty
kiểm toán để thử, kết quả cho thấy 50% doanh nghiệp không có trang web, 30% có
nhưng thông tin rất cũ và ít được cập nhật, thậm chí như trang web của một công
ty kiểm toán khá có tên tuổi lại rất đơn giản với chỉ một trang web tĩnh giới
thiệu công ty, việc này khiến người xem cảm thấy rất thất vọng ngay từ lần truy
cập đầu tiên và ít có khả năng quay trở lại, hệ quả là mỗi khi có sản phẩm dịch
vụ mới muốn giới thiệu tới khách hàng thì kênh thông tin này sẽ mất giá trị.
Việc sở hữu một trang web động có khả năng tương tác với người xem không quá
tốn kém, nhất là hiện nay đã có nhiều phần mềm mã nguồn mở rất mạnh như Joomla,
OpenCMS…hoàn toàn miễn phí. Như vậy, thay vì ngồi than vãn về chi phí quảng cáo
tại sao doanh nghiệp lại bỏ qua một kênh thông tin quảng bá sản phẩm đầy hữu
dụng này.
Thứ tư:
Tiếp thị qua Email và SMS. Có
lẽ đây là kênh thông tin tiếp thị rẻ nhất hiện nay. Việc sở hữu một đường
truyền ADSL giá rẻ cùng với một phần mềm gửi mail trực tiếp từ máy để bàn thông
thường của doanh nghiệp là một giải pháp hầu như không tốn chi phí. Với chức
năng phân loại địa chỉ và tự tìm kiếm Email của phần mềm sẽ giúp doanh nghiệp
trong việc mở rộng phạm vi và hướng đối tượng người gửi. Tuy nhiên, doanh
nghiệp phải nhớ có chức năng từ chối nhận email, nếu không luật Spam mail sẽ là
một rắc rối lớn cho doanh nghiệp.
Thứ năm:
Miễn phí những gì có thể. Đây
là một trong những chiêu thức tiếp thị hiệu quả và thực tế nhiều doanh nghiệp
sử dụng. Đừng hiểu nhầm với việc mua sản phẩm này tặng kèm sản phẩm kia, miễn
phí ở đây có nghĩa là doanh nghiệp cố gắng tìm ra một sản phẩm hay dịch vụ nào
đó mà số đông khách hàng của mình thường dùng nhưng với chi phí không quá cao
để miễn phí. Nếu làm được việc này, doanh nghiệp sẽ lôi kéo được nhiều khách
hàng tiềm năng cho mình. Điển hình như công ty phần mềm SSP với phần mềm quản
gia, công ty Misa với việc miễn phí phần mềm kế toán cho doanh nghiệp mới khởi
nghiệp… các doanh nghiệp kiểm toán cũng có thể đưa ra những gói miễn phí như
xây dựng hệ thống báo cáo nội bộ, tư vấn thuế trong một thời gian nào đó…
Thứ
sáu: Cần có một Sologan. Nếu
việc lựa chọn tên cho doanh nghiệp đã khó thì việc có một sologan hay còn khó
hơn gấp nhiều lần, sologan có thể hiểu như đó là khẩu hiệu, là mục tiêu, là ý
chí mà doanh nghiệp đang muốn vươn tới hoặc đã có, ngoài ra nó còn có ý nghĩa
như việc khách hàng tự khẳng định mình khi sử dụng sản phẩm của doanh nghiệp.
Hãy tham khảo những sologan thành công như của Viettel, May 10,…một sologan hay
sẽ khiến khách hàng dễ nhớ đến công ty bạn hơn là những lời tiếp thị hoa mỹ.
Thứ
bảy: Xây dựng bản sắc riêng.
Nếu ai đã từng đi xe của Hoàng Long cũng sẽ ấn tượng và nhớ mãi màu sắc của
trang phục mà nhân viên sử dụng, và chỉ cần lần sau nhìn thấy màu áo đó là biết
ngay đó là xe của công ty nào, hay với màu sắc xanh của Taxi Mai Linh cũng gây
ấn tượng mạnh với người đã từng gặp. Việc lựa chọn bản sắc riêng cho công ty
thông qua loại trang phục, màu sắc, cách thức làm việc… sẽ có tác dụng rất lớn
trong việc lưu giữ hình ảnh của công ty trong tâm trí khách hàng, ngoài ra với
việc yêu cầu nhân viên mặc đồng phục cũng ngầm nói với khách hàng về sự chuyên
nghiệp của mình. Đây là một yếu tố giúp định vị tên tuổi của công ty tới khách
hàng nhanh và hiệu quả.
Thứ tám:
Hãy triển khai CRM. Không thể
phủ nhận vai trò quan trọng của phần mềm quản lý quan hệ khách hàng, đây chính
là một công cụ tiếp thị mạnh mẽ tới khách hàng theo cả hai hình thức trực tiếp
và gián tiếp. Càng ngày, chức năng của phần mềm càng được cải tiến thêm các
công cụ mạnh như lên kế hoạch tiếp thị, quản lý hợp đồng, tiếp nhận phản hồi
khách hàng…những công cụ này không những giúp doanh nghiệp có nhiều công cụ
tiếp cận khách hàng mới mà còn giúp doanh nghiệp giữ được mối liên hệ thường
xuyên với những khách hàng đã sử dụng dịch vụ của mình. Chi phí để triển khai
một phần mềm CRM với những tính năng cơ bản không quá cao, đặc biệt với những
phần mềm mã nguồn mở như Sugarcrm, Vtigercrm… hoàn toàn miễn phí cũng là một
lựa chọn doanh nghiệp nên xem xét.
Với kinh nghiệm trong lĩnh vực Marketing của
mình, tác giả muốn trình bày thêm một số giải pháp nhằm giúp các doanh nghiệp
có nguồn lực hạn chế, nhưng vẫn có thể thực hiện được những mục tiêu phát triển
thị trường của mình với chi phí thấp. Tuy nhiên, mấu chốt của vấn đề vẫn là tự
thân các doanh nghiệp phải không ngừng lỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm dịch
vụ của mình từng bước khẳng định vị trí cũng như uy tín thương hiệu. Một sai
lầm mà rất nhiều các doanh nghiệp nhỏ của Việt Nam hay gặp đó là luôn phóng đại
về bản thân, cố gắng dùng những ngôn từ hoa mỹ để nói về công ty và sản phẩm
của mình như những tập đoàn hùng mạnh, trong khi thực tế thì lại không làm được
như vậy, việc làm này sẽ gây mất lòng tin nghiêm trọng của khách hàng với công
ty. Thực tế là khi khách hàng đã tin vào một sản phẩm nào đó của công ty thì sẽ
rất dễ dàng để mua tiếp sản phẩm dịch vụ khác mà công ty cung cấp, ngược lại
khi khách hàng đã mất lòng tin vào việc sử dụng dịch vụ lần đầu thì việc lấy
lại lòng tin là bất khả thi. Vậy hãy cố gắng làm tốt những gì mình đang có hơn
là nói quá những gì mình chưa thể làm./.
Th.S. Nguyễn Hoản
Trường Cao đẳng Tài nguyên và Môi trường Hà nội