Thanh khoản hệ thống ngân hàng tốt,
hiệu quả kinh doanh phục hồi nhẹ. Nguồn: seabank.com.vn
Báo cáo của
NFSC khẳng định, tính ổn định của hệ thống tài chính trong nước tiếp tục được
duy trì trong tháng đầu năm 2016, đặc biệt đối với khu vực ngân hàng vàthị
trường ngoại hối.
Theo đó, tín
dụng ngân hàng tăng khá, cơ cấu tín dụng chuyển động theo hướng tích cực. Cả
năm 2015, tín dụng tăng 18% (nếu tính cả trái phiếu doanh nghiệp thì tăng
trưởng tín dụng ở mức 19,3%), cao hơn nhiều so với kế hoạch đầu năm (13%-15%).
Trong đó, tín dụng trung và dài hạn tăng 31,4%, cao hơn nhiều so với tăng
trưởng tín dụng ngắn hạn (7%).
Trong bối cảnh
khu vực doanh nghiệp tái cấu trúc mạnh mẽ sau giai đoạn khủng hoảng, cầu đối
với nguồn vốn trung và dài hạn tăng cao để đáp ứng yêu cầu đầu tư dài hạn và
đổi mới công nghệ. Chính sách lãi suất chênh lệch giữa đồng USD và VND đã phát
huy tác dụng, tăng trưởng tín dụng ngoại tệ cả năm giảm -12,9% so với cùng kỳ
2014.
Trên một góc
nhìn khác, theo nhận định mới đây củaBộ phận Nghiên cứu (BPNC), Ban Kinh doanh
Vốn và Tiền tệ (thuộc Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam), nhìn chung, năm
2016, áp lực đối với thị trường tiền tệ VNĐ liên ngân hàng là tương đối lớn,
nếu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) không có sự hỗ trợ mạnh mẽ. Thanh khoản của hệ
thống ngân hàng được đảm bảo, nhưng không dư thừa và sẽ khá căng thẳng tại một
số thời điểm. Mặt bằng lãi suất liên ngân hàng duy trì ở mức cao, dao động phổ
biến trong khoảng 3,5-5% đối với kỳ hạn 1 tuần và bình quân vào khoảng 4,3%/năm
– tăng 0,5% so với năm 2015.
Cũng theo BPNC,
năm nay, chính sách điều hành tiền tệ của NHNN sẽ gặp khá nhiều thử thách và
không dễ dàng lường đón. Các mục tiêu tổng quát đặt ra cho chính sách tiền tệ
tiếp tục nhất quán so với các năm trước, tuy nhiên có thể thấy khả năng cân đối
giữa các biến số lạm phát, tăng trưởng hay tỷ giá, lãi suất là một bài toán khó
đối với NHNN trong 2016.
Được biết, năm
2016, NHNN thực hiện việc điều hành linh hoạt đối với chính sách tiền tệ, tỷ
giá, bảo đảm tăng trưởng tín dụng ngay từ đầu năm. Cơ quan này hiện đang hoàn
tất dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 36 về các giới hạn, tỷ lệ
bảo đảm an toàn trong hoạt động của các tổ chức tín dụng.
Theo NHNN, việc
điều chỉnh tỷ lệ tối đa nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung hạn,
dài hạn của từng khối theo lộ trình giảm dần nhằm đảm bảo phù hợp với định
hướng hạn chế cấp tín dụng trung, dài hạn, giảm rủi ro thanh khoản; giảm tập
trung cấp tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản (chủ yếu là cho vay trung, dài
hạn).
Bên cạnh đó,
thanh khoản hệ thống ngân hàng tốt, hiệu quả kinh doanh phục hồi nhẹ. Tỷ lệ LDR
của toàn hệt thống ở mức 80,9% (mức an toàn cao về thanh khoản). Thanh khoản
đối với VND và ngoại tệ lần lượt ở mức 83,5% và 64,1%, ở giới hạn an toàn thanh
khoản. Hiệu quả kinh doanh tuy còn thấp (do trích lập DPRR) nhưng đã phục hồi
nhẹ so với năm 2014.
Đối với thị
trường ngoại hối, theo NFSC, bước vào năm 2016, NHNN áp dụng chính sách tỷ giá
trung tâm - chính sách tỷ giá linh hoạt nhằm đáp ứng tốt hơn các biến động khó
lường của thị trường tiền tệ và thương mại quốc tế. Điều này đã giúp tỷ giá
biến động theo xu hướng giảm nhẹ do nguồn cung khá tốt như kiều hối và giải
ngân đầu tư, trong khi cầu ngoại tệ nhập khẩu giảm do yếu tố mùa vụ.
Tuy nhiên, đây
mới chỉ là thời điểm đầu năm nên NFSC cũng đánh giá áp lực lên tỷ giá trong năm
2016 là khá lớn. Cụ thể là do khả năng tăng giá của đồng USD khi nền kinh tế Mỹ
khởi sắc, trong khi đồng Nhân dân tệ nhiều khả năng tiếp tục phá giá để duy trì
xuất khẩu và việc làm của nền kinh tế Trung Quốc.
Đối với thị
trường chứng khoán, kể từ đầu năm thị trường cổ phiếu trong nước biến động
tương đối mạnh do chịu tác động tâm lý từ sự sụt giảm liên tục của các thị
trường chứng khoán quốc tế cùng với giá dầu thô xuống dưới mức 30 USD/thùng.
Thống kê cho thấy, ngày 25/1 chỉ số VN Index là 542,4 điểm, giảm 6,3% so với
cuối năm 2015 trong khi HNX Index giảm 4,5%. Ngoài ra, nhà đầu tư nước ngoài đã
bán ròng hơn 870 tỷ đồng (39 triệu USD) cổ phiếu niêm yết từ đầu năm đến
25/1/2016 tạo áp lực giảm giá lên thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, NFSC
nhận định: Việc bán ròng của nhà đầu tư nước ngoài không đồng nghĩa với rút vốn
ra khỏi Việt Nam. Nhà đầu tư nước ngoài sẽ mua ròng trở lại khi thị trường tài
chính quốc tế bình ổn trong bối cảnh nền kinh tế và các doanh nghiệp Việt Nam
vẫn duy trì được đà tăng trưởng ổn định.
Đối với lĩnh
vực thu ngân sách nhà nước, NFSC nhận định, tiếp tục khó khăn. Số liệu của Tổng
cục Thống kê cho thấy, tổng thu ngân sách nhà nước 15 ngày đầu tháng 01/2016 ước
tính đạt 35,5 nghìn tỷ đồng, bằng 3,5% dự toán năm, trong đó thu nội địa 27,3
nghìn tỷ đồng, bằng 3,5%; thu từ dầu thô 1,8 nghìn tỷ đồng, bằng 3,3%; thu cân
đối ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu đạt 6,3 nghìn tỷ đồng, bằng 3,7%.
Trong thu nội
địa, thu từ khu vực doanh nghiệp Nhà nước đạt 6,5 nghìn tỷ đồng, bằng 2,5% dự
toán năm; thu từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (không kể dầu thô) 5,3
nghìn tỷ đồng, bằng 3,3%; thu thuế công, thương nghiệp và dịch vụ ngoài Nhà
nước 6,5 nghìn tỷ đồng, bằng 4,5%; thuế thu nhập cá nhân 1,9 nghìn tỷ đồng,
bằng 3%; thuế bảo vệ môi trường 500 tỷ đồng, bằng 1,3%; thu tiền sử dụng đất
3,5 nghìn tỷ đồng, bằng 7%.
NFSC dự báo,
việc giá dầu tiếp tục giảm sâu, xuống dưới 30 USD/thùng và dự báo có thể xuống
thấp hơn nữa đã và đang tạo áp lực lên thu từ dầu thô ngay từ những ngày đầu
năm. Dự kiến, với giá dầu xây dựng dự toán 60 USD/thùng, nhiều khả năng thu
ngân sách từ dầu năm 2016 cũng sẽ không đạt dự toán như năm 2015.
Tuy nhiên,
không ít ý kiến cho rằng, với việc ngành Tài chính quyết tâm thực hiện chính
sách tài khóa chủ động, chặt chẽ, triệt để tiết kiệm, góp phần ổn định kinh tế
vĩ mô, tổ chức điều hành dự toán ngân sách nhà nước năm 2016 tích cực chủ động
chặt chẽ; Giữ bội chi ngân sách nhà nước trong phạm vi Quốc hội quyết định,
phấn đấu tăng thu, tiết kiệm chi để giảm bội chi ngân sách nhà nước; Gắn kết
đồng bộ giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ nhằm ổn định kinh tế vĩ
mô, kiểm soát lạm phát, huy động vốn cho ngân sách nhà nước và điều hành ngân
quý... thì những áp lực này kỳ vọng sẽ được giảm bớt.
Theo Taichinh.vn