Trong những năm qua, KTNN đã thực hiện hàng chục cuộc kiểm toán chuyên đề, trong đó nhiều cuộc có quy mô lớn, phạm vi kiểm toán rộng, sử dụng nhiều nguồn lực của nhà nước, có tác động lớn đến tình hình KT-XH của đất nước, như: Chuyên đề phát hành, quản lý và sử dụng vốn TPCP; Việc quản lý, sử dụng kinh phí chương trình MTQG về xây dựng nông thôn mới; Công tác quản lý hoàn Thuế giá trị gia tăng; Chuyên đề quản lý nhà nước về khai thác tài nguyên khoáng sản; Chuyên đề quản lý, sử dụng vốn ODA; Mua sắm trang thiết bị y tế; Đánh giá hiệu quả chính sách đầu tư tại các khu kinh tế;... với nhiều phương thức tổ chức kiểm toán khác nhau. Kết quả kiểm toán đã phục vụ tốt cho công tác quản lý, điều hành NSNN, kế hoạch phát triển KT-XH của Chính phủ, giám sát của Quốc hội và HĐND các cấp.
Tuy vậy, bên cạnh những kết quả đạt được, để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của các đối tượng sử dụng thông tin kiểm toán, công tác tổ chức kiểm toán chuyên đề vẫn cần được cải tiến để hiệu quả đạt được cao hơn. Vì vậy, việc tổ chức buổi Tọa đàm có vai trò quan trọng giúp cho việc kiểm toán các chuyên đề của KTNN ngày càng được hiệu quả, đáp ứng kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân đang quan tâm đến các hoạt động của KTNN.
Phát biểu khai mạc buổi Tọa đàm, GS.TS Đoàn Xuân Tiên - Phó Tổng KTNN đánh giá cao tính chủ động và sáng tạo trong hoạt động chuyên môn của Trường; Mục đích của buổi Tọa đàm nhằm phân tích, trao đổi và làm rõ thực trạng, gồm có những thuận lợi và những khó khăn trong quá trình tổ chức các cuộc Kiểm toán chuyên đề; từ đó đưa ra hệ thống giải pháp phù hợp nhằm nâng cao chất lượng các cuộc Kiểm toán chuyên đề, giúp KTNN thực hiện tốt hơn sứ mạng của mình đối với xã hội trong việc kiểm toán công tác quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. Với mục đích như vậy, Phó Tổng KTNN đề nghị các quý vị đại biểu tập trung thảo luận một số nội dung chính như sau:
Chỉ rõ những cơ sở lý luận trong việc lựa chọn chủ đề kiểm toán, phương thức tổ chức cuộc kiểm toán, cơ chế phối hợp giữa các đơn vị tham gia kiểm toán chuyên đề;
Thực trạng công tác tổ chức kiểm toán chuyên đề của KTNN thời gian qua. Những kết quả đạt được trong tổ chức kiểm toán chuyên đề cần tiếp tục phát huy, đồng thời chỉ ra những khó khăn, vướng mắc trong quá trình tổ chức triển khai cuộc kiểm toán chuyên đề, như: lựa chọn chủ đề kiểm toán, xây dựng đề cương kiểm toán, tổ chức thực hiện kiểm toán, sự phối hợp giữa các đơn vị có liên quan, lập báo cáo kiểm toán;
Đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm tháo gỡ những bất cập hiện tại, từ đó góp phần nâng cao chất lượng công tác tổ chức kiểm toán chuyên đề của KTNN.
Tại buổi tọa đàm, nhiều tham luận đã được các đại biểu tham luận: Phát triển phương thức kiểm toán chuyên đề của Kiểm toán nhà nước; Một số ý kiến về thực trạng công tác tổ chức kiểm toán chuyên đề của KTNN; Công tác tổ chức kiểm toán chuyên đề chương trình mục tiêu phát triển KT-XH các vùng giai đoạn 2016 - 2020 của KTNN chuyên ngành; Định hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác tổ chức kiểm toán chuyên đề của KTNN; Định hướng và giải pháp nâng cao chất lượng công tác tổ chức kiểm toán chuyên đề công tác quản lý và sử dụng biên chế - quỹ lương… Bên cạnh đó, các đại biểu đã thảo luận đi sâu vào việc phối hợp giữa các đơn vị trong Ngành trong kiểm toán chuyên đề; kinh nghiệm của các nước trên thế giới, việc xây dựng đề cương, xác định nguồn lực… trong kiểm toán chuyên đề để làm sao các cuộc kiểm toán chuyên đề của KTNN được thiết thực, hiệu quả.
Phát biểu bế mạc buổi Tọa đàm, PGS.TS Nguyễn Đình Hòa .Q Giám đốc Trường cho biết: Tham gia Hội thảo có trên 70 đại biểu đến từ Kiểm toán nhà nước chuyên ngành, khu vực, các đơn vị tham mưu, sự nghiệp; hầu hết các đồng chí đã từng tham gia và có nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức thực hiện các cuộc kiểm toán chuyên đề. Tọa đàm nhận được 21 bài viết đã được đăng trong Kỷ yếu, 06 bài tham luận và 06 ý kiến trao đổi, phát biểu thảo luận trực tiếp tại hội trường hết sức sôi nổi. Các bài viết đăng trong kỷ yếu, các bài tham luận đã trình bày cũng như ý kiến trao đổi trực tiếp tại tọa đàm đã đề cập tương đối toàn diện từ giác độ lý luận cũng như thực tiễn của vấn đề. Hầu hết các ý kiến phát biểu đều khẳng định sự cần thiết phải tổ chức và tìm kiếm giải pháp để nâng cao chất lượng các cuộc kiểm toán chuyên đề. Các giải pháp nhận được sự đồng tình của nhiều đại biểu và có ý nghĩa quan trọng góp phần nâng cao chất lượng kiểm toán chuyên đề của KTNN, nhằm:
Xây dựng kế hoạch trung hạn và kế hoạch hằng năm kiểm toán chuyên đề, trong đó cốt lõi là xác định các lĩnh vực được kiểm toán có tính thời sự được Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan quản lý nhà nước và dư luận xã hội quan tâm; phù hợp với yêu cầu phải tăng cường quản lý để đạt hiệu quả cao hơn;
Đa dạng hóa các hình thức tổ chức kiểm toán chuyên đề phù hợp với đặc điểm của lĩnh vực kiểm toán và khách thể kiểm toán;
Xây dựng quy trình hoặc hướng dẫn kiểm toán phù hợp với đặc thù của kiểm toán chuyên đề. Tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa các đơn vị tham gia kiểm toán chuyên đề trên các nội dung cơ bản như xây dựng đề cương kiểm toán, tổ chức thực hiện kiểm toán và lập báo cáo kiểm toán;
Đổi mới phương pháp kiểm toán theo hướng chú trọng phương pháp tiếp cận theo “vấn đề”;
Không ngừng đào tạo, phát triển trình độ chuyên môn của KTVNN đáp ứng yêu cầu chuyên sâu trong lĩnh vực được kiểm toán;
Tăng cường việc tổng kết, trao đổi kinh nghiệm sau khi kết thúc kiểm toán các chuyên đề lớn để cải tiến và nâng cao chất lượng các cuộc kiểm toán chuyên đề sau.
Với sự tham gia nhiệt tình của các đại biểu, Tọa đàm “Tổ chức kiểm toán chuyên đề của KTNN - thực trạng và giải pháp” do Trường Đào tạo và Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm toán tổ chức đã thành công tốt đẹp. Thay mặt Ban Tổ chức, PGS.TS Nguyễn Đình Hòa chân thành cảm ơn sự có mặt của các quý vị đại biểu và kính chúc các quý vị đại biểu dồi dào sức khỏe, hạnh phúc và thành đạt.
Khánh Hòa