Đề tài  “Tổ chức kiểm toán đối với doanh nghiệp có vốn Nhà nước không chi  phối”  được kết cấu thành 3 chương, Chương 1: Cơ sở lý luận về tổ chức kiểm toán doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 50% vốn điều lệ trở xuống của KTNN; Chương II: Thực trạng tổ chức kiểm toán doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống của KTNN; Chương III: Giải pháp hoàn thiện tổ chức kiểm toán doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống.

Hội đồng đánh giá Đề tài có kết cấu phù hợp, có tính khoa học và thực tiễn cao vì hiện nay KTNN chưa có hướng dẫn về cách thức kiểm toán đối với loại hình doanh nghiệp này.  Đề tài đã hệ thống hóa được những vấn đề lý luận doanh nghiệp có vốn nhà nước và thực trạng, bất cập trong công tác quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống. Để phân tích thực trạng tổ chức kiểm toán doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ 50% vốn điều lệ trở xuống của KTNN, để tài đi vào phân tích về các nội dung: công tác ban hành văn bản, quy định, hướng dẫn thực hiện kiểm toán; những bất cập trong công tác ban hành văn bản, đánh giá thực trạng tổ chức kiểm toán doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống (những ưu điểm, kết quả đạt được cũng như nguyên nhân của những hạn chế). Cuối cùng đề tài đã đề xuất 7 giải pháp và những điều kiện thực hiện các giải pháp này nhằm hoàn thiện tổ chức kiểm toán doanh nghiệp do nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống.

Hội đồng nghiệm thu đã đánh giá cao những đóng góp của đề tài. Tuy nhiên, để hoàn thiện đề tài, Hội đồng nghiệm thu đã góp ý, đề nghị đề tài hoàn thiện theo hướng: cần tập trung phân tích cụ thể hơn về tổ chức đoàn kiểm toán, cụ thể là việc tổ chức đoàn kiểm toán có sự khác biệt rõ rệt nào so với cách thức tổ chức đoàn kiểm toán các doanh nghiệp thông thường. Đồng thời, Đề tài cần bổ sung tiêu chí và nội dung kiểm toán đối với cuộc kiểm toán các doanh nghiệp mà Nhà nước nắm giữ 50% vốn điều lệ trở xuống.

Bên cạnh đó Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu đã đề nghị Ban đề tài cần làm rõ hơn cơ sở pháp lý để KTNN kiểm toán loại hình doanh nghiệp này. Đề tài cần bổ sung nội dung nghiên cứu “khi kiểm toán Tập đoàn, việc xác định phạm vi kiểm toán đối với công ty con có vốn mà nhà nước nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ được thực hiện ra sao?”

Kết luận buổi nghiệm thu, GS, TS. Đoàn Xuân Tiên đánh giá cao kết quả nghiên cứu của Ban Chủ nhiệm đề tài. Đề tài đáp ứng được các yêu cầu về mặt lý luận và thực tiễn trong điều kiện Luật Kiểm toán nhà nước mới đặc biệt là đối tượng kiểm toán các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối. Các vấn đề cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn và cơ sở pháp lý đảm bảo cho hoạt động kiểm toán các doanh nghiệp này. Đề tài đã làm rõ hơn về các vấn đề lý luận về vốn nhà nước, tổ chức kiểm toán đối với doanh nghiệp nhà nước có vốn không chi phối và chi phối. Đánh giá thực tiễn, tồn tại hạn chế đối với kiểm toán các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối trong thời gian vừa qua cả về góc độ các văn bản hướng dẫn, quy định thực hiện. Đề tài đã đề xuất các giải pháp và các điều kiện thực hiện cả về góc độ xác định mục tiêu kiểm toán, phạm vi, nội dung, phương pháp, quy trình, tổ chức đoàn Kiểm toán…

Để hoàn thiện Đề tài, Hội đồng đã chỉ ra những vấn đề cần hoàn thiện tiếp tục, Đề tài cần nghiêm túc tiếp thu các ý kiến của thành viên Hội đồng (nghiên cứu kỹ các văn bản) để hoàn thiện cả nội dung và hình thức; cụ thể:

Về nội dung cần làm rõ sự khác biệt chính khi kiểm toán doanh nghiệp có vốn nhà nước chi phối và kiểm toán các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối (có vốn nhà nước từ 50% trở xuống) về góc độ mục tiêu, phạm vi, nội dung, đối tượng (kể cả nội dung cung cấp tài liệu).

Làm rõ và khẳng định cơ sở pháp lý của việc kiểm toán doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối (về phần vốn ngân sách và tuân thủ pháp luật về nghĩa vụ ngân sách). Công tác tổ chức hoạt động đoàn kiểm toán cần phân tích theo loại doanh nghiệp độc lập và doanh nghiệp phụ thuộc (đơn vị thành viên trong tập đoàn).

Cuối cùng, về nội dung điều kiện thực hiện giải pháp: Đề tài cần khẳng định lại cơ sở pháp lý và hướng dẫn chuyên môn về mặt kỹ thuật, đội ngũ kiểm toán viên (đào tạo bồi dưỡng nâng cao năng lực, bản lĩnh chính trị, đạo đức…)

Kết quả đề tài xếp loại:  Xuất sắc./.                                                                                         

Tuấn Nam